Biografie Jacques Vriens

Al jong schrijver Bij het hotel hoorde een toneelzaaltje. Daar voerde Jacques samen met vriendjes en vriendinnetjes toneelstukken op. Ze verzonnen dan een verhaal en speelden dat voor de andere kinderen uit de buurt. De voorstellingen draaide nogal eens op ruzie uit, omdat sommige spelers zich niet aan hun rol hielden. Ineens wilde iemand geen heks meer zijn of voor boef spelen. Op een dag besloot Jacques (hij was toen acht jaar) alles op te schrijven, zodat iedereen voortaan precies wist hoe het toneelstuk in elkaar zat. Zo ontdekte Jacques dat hij schrijven erg leuk vond en hij begon ook verhalen te schrijven. Het werd een echte hobby. Op de middelbare school werd hij al snel lid van de schoolkrantredactie en hij deed ook mee met verschillende verhalenwedstrijden. Op zijn zestiende verhuisde hij met zijn moeder naar Amsterdam. Daar maakte hij de HBS (een soort Havo) af en volgde daarna 'de kweekschool' (dat heet nu PABO, de opleiding tot onderwijzer). Op de HBS en op de kweekschool deed hij volop mee met het schooltoneel en schoolcabaret waarvoor hij ook teksten schreef. Na zijn opleiding werkte hij met veel plezier in het basisonderwijs en was ook nog negentien jaar directeur van twee verschillende scholen. Eerst in Abcoude op de OBS De Manse en later in het Brabantse Bakel op OBS De kleine kapitein. Het onderwijs maakte hem enthousiast voor kinderboeken. En inspireerde hem natuurlijk voor zijn grote schoolverhalen en Meester Jaap.

Taalfouten Toen hij zelf nog als kind op de basisschool zat, maakte hij ontzettend veel taalfouten. Later snapte Jacques dat hij enigszins dyslectisch (woordblind) is, maar dat hadden meesters en juffen in die tijd nog niet zo in de gaten. Hij schreef bijvoorbeeld 'De soep is oem' als hij moest opschrijven 'De Poes is moe'. Wanneer Jacques een verhaal schreef, kreeg hij het dan ook vaak terug van de meester met héél veel dikke vette rode strepen erin. Eronder stond dan: 'Leuk verhaal, jámmer van al die taalfouten!' En dan kreeg Jacques meestal een 2 of een 3. Toch liet hij zich daardoor niet tegenhouden. Hij wilde nou eenmaal graag verhalen schrijven. Later kreeg hij een aardige juf die hem heeft geholpen en allerlei trucjes leerde om minder fouten te maken. Tegen kinderen die ook dyslectisch zijn, zegt hij vaak: 'Geef de moed niet op. Als je graag wilt schrijven: gewoon doen! Niet te veel denken aan de fouten die je maakt. Laat iemand anders het achteraf even nakijken. Dyslexie is best lastig, maar maak het probleem niet groter dan het is. Ik maak nog steeds fouten, maar gelukkig is mijn vrouw Thérèse heel goed in spelling.'

Eerste boek en wat daarna kwam In 1976 kwam zijn eerste boek uit: Die rotschool met die fijne klas. Het idee ontstond omdat hij als meester zag dat er eigenlijk heel veel gebeurde in een klas. Natuurlijk is school om te leren, maar er gebeurt natuurlijk nog veel meer. Ruzies, vriendschappen, verliefdheden, pesterijen, leuke en verdrietige dingen. Daar wilde hij graag over schrijven. Een goede vriend van hem werkte op een andere school en had daar ruzie met de directeur over de aanpak van de kinderen. De directeur vond dat de meester de kinderen veel te vrij liet. Dat bracht Jacques op het idee voor het verhaal in Die rotschool met die fijne klas. Inmiddels heeft Jacques al bijna tachtig boeken geschreven. In 1993 besloot hij te stoppen met school en fulltime schrijver te worden. Hij was toen directeur van basisschool De kleine kapitein in Bakel en stond zelf ook nog voor de klas. Dat was bijna niet meer te combineren. Na heel lang nadenken (want hij vond het onderwijs nog steeds erg leuk) leek hem ook fijn om meer tijd te krijgen voor het schrijven. Het was altijd zijn hobby, maar vanaf 1993 werd het zijn beroep. Nu gaat hij nog wel vaak naar scholen toe om voor te lezen en te vertellen over zijn werk.

Toneelspelen en voor theater schrijven Naast schrijven houdt Jacques erg van toneelspelen en doet dat ook al zijn hele leven. Naar aanleiding van zijn boek Grootmoeders grote oren… maakte hij een theatervoorstelling waarmee hij regelmatig in echte theaters optreedt. Dat doet hij dan samen met zijn zoon Casper, die alles van theaterlicht en geluid weet. Ook maakte hij samen met Casper de familievoorstelling Hoe verzint'ie het toch allemaal? Hierin speelt hij toneel; vertelt; leest voor; zingt en doet zelfs een dansje. Je komt van alles te weten over hoe hij schrijver werd en hoe hij schrijft, maar ook over zijn nachtmerries en waar hij vrolijk en verdrietig van wordt. Met zijn goede vriend Jan Gouw speelt hij een kleine voorstelling voor volwassenen rondom verhalen van Godfried Bomans (die hij nog steeds zeer bewondert). Inmiddels heeft hij ook al een paar van zijn boeken voorgelezen op cd, Wil je zijn stem dan moet je dus naar de boekhandel gaan of naar de bieb en naar zijn luister- cd's vragen. Af en toe maakt hij ook toneelstukken voor kinderen. Zo schreef hij De kinderen van Hamelen, Lampkapje en de wolf (uitgegeven bij Vink, Alkmaar) en Mag ik mee naar de maan? ( De Toneelcentrale, Abbekerk). Heel af en toe maakt hij ook een uitstapje naar het volwassenentoneel en schrijft hij tragikomedies met een lach en een traan. (hij schreef o.m. Het Kamertje, Craquelé, Zoete melk met brokken en Wilde Marjolein en Tijm)

Familie en wonen in Zuid-Limburg Jacques is getrouwd en heeft twee grote zonen (Boris en Casper) en drie kleinkinderen (Jelle, Evi en Esther). Hij is heel blij met zijn kleinkinderen en ze zorgen ook voor nieuwe inspiratie. Hij schreef zelfs al een paar boekjes over Jelle en Evi. Kijk maar eens bij zijn boeken. Zijn vrouw Thérèse is altijd de eerste lezer van zijn verhalen. Hij woont samen met haar in een mooi dorp in Zuid-Limburg. Thérèse en hij wandelen erg graag en vaak trekken ze een dagje de heuvels en de bossen in. In zijn zak heeft Jacques dan wel altijd een klein notitieboekje om nieuwe ideeën op te schrijven die hem tijdens het wandelen invallen. Zijn zoon Boris, die veel van geschiedenis weet, leest altijd de eerste versies van zijn historische boeken. Het Limburgse land en zijn eigen jeugdjaren in een hotel inspireerden Jacques tot een serie over vier kinderen die opgroeien in een Limburgs familiehotelletje onder de titel De Bende van de Korenwolf. De serie is een groot succes. Er zijn inmiddels al tien delen van. Limburg bracht hem ook op ideeën voor zijn boeken over vroeger. Als meester gaf hij graag geschiedenisles en vertelde dan vooral spannende, grappige en ontroerende verhalen. Dat doet hij ook in zijn boeken: Weg uit de Peel, Tien torens diep, Oorlogsgeheimen en De strijd om de kathedraal.

Prijzen en ridderorde In 1979 ontving Jacques Vriens zijn eerste Zilveren Griffel voor Zondagmorgen, een boek voor kleuters. Tinus-in-de-war kreeg in 1991 een griffel. In 1992 mocht hij het Kinderboekenweekgeschenk schrijven. Het werd Het Raadsel van de Regenboog. Voor zijn boek Grootmoeder, wat heb je grote oren… kreeg hij in 1997 de Prijs van de Samenwerkende Kinderboekwinkels. Voor Tommie en Lotje, O mijn lieve Augustijn… en Willem en Dikke Teun ontving hij de Pluim van de Maand. Voor zijn boek Oorlogsgeheimen ontving hij in 2009 de Archeon/Thea Beckmannprijs. Zijn boeken zijn ook erg populair bij de Nederlandse Kinderjury. Jacques won die al vaak en werd meer dan twintig keer genomineerd. De verfilming van zijn boek Achtste-groepers huilen niet won een Gouden Kalf. In 2001 werd Jacques door de koningin benoemd tot Ridder in de orde van de Nederlandse leeuw. Hij kreeg die prijs voor zijn boeken en omdat hij bijna twintig jaar met veel enthousiasme directeur is geweest in het basisonderwijs. In 2006 ontving hij voor al zijn boeken de oeuvreprijs van de stad Helmond . In 2012 kreeg hij de erepenning van de provincie Limburg voor zijn bijdrage aan de Limburgse cultuur.

Kinderboekenambassadeur Jacques was vanaf 2013 tot maart 2015 de eerste Nederlandse Kinderboekenambassadeur. Hij deed als meester ook erg zijn best om kinderen enthousiast te maken voor boeken. Lezen is leuk en handig! Leuk omdat je heerlijk je eigen fantasie kunt gebruiken. Én handig omdat het dan ook geen moeite kost om bijvoorbeeld een tekst uit je aardrijkskundeboek te lezen. Het is misschien al een vervelende tekst, maar als je dan óók nog moeite hebt met lezen, wordt het hélemaal een klus. Ook nu Jacques niet meer op school werkt, blijft hij zich inzetten voor het plezier in lezen. Hij vertelt daar graag over op ouderavonden, Pabo's en bijeenkomsten waar veel onderwijsmensen bij elkaar zijn. Daarnaast komt hij ook graag op scholen en in bibliotheken om met de kinderen over zijn boeken te praten. En natuurlijk in zijn theatervoorstellingen.